Szwedzka polityka bezpieczeństwa w ruchu drogowym (2015-2019)

Cele projektu

Celami projektu są badania nad genezą, historią, implementacją, innowacyjnością i ewolucją szwedzkiej polityki w ruchu drogowym, w tym: zbadanie genezy i historii powstania szwedzkiej polityki w ruchu drogowych, począwszy od epoki wikińskiej, aż po 2015 rok; statystyki (m.in. wypadków, ofiar śmiertelnych, liczby pojazdów, długości dróg), rozwiązania infrastrukturalne (m.in. innowacyjne podejścia do projektowania systemów drogowych), rozwiązania prawne (m.in. system i zakres wymierzania kar), inicjatywy (m.in. Inicjatywa Wizja Zero, która za cel stawia sobie całkowite wyeliminowanie śmiertelności w wypadkach drogowych), działania podejmowane przez podmioty pozarządowe i niepubliczne (m.in. udział koncernów Volvo, Saab i Scania w zwiększaniu bezpieczeństwa drogowego, jak i współpracy z partnerami rządowymi), kampanie społeczne (m.in. wymierzone przeciwko pijanym użytkownikom dróg), charakterystyka szwedzkiego kierowcy (m.in. kultura jazdy), zakres współpracy publiczno-prywatnej, współpraca na arenie międzynarodowej (m.in. przynależność do międzynarodowych porozumień), szczególna dbałość o ochronę środowiska (m.in. przepisy dotyczące projektowania dróg i użytkowania pojazdów).

Partnerzy pozyskani do realizacji projektu

Trafikverket (Szwedzka Administracja Transportowa) (Borlänge, Szwecja)
Trafikverket jest urzędem, który odpowiada za system transportowy w Szwecji: ruch drogowy i kolejowy, transport morski i lotniczy. Zadaniem Trafikverket jest perspektywiczne, długookresowe planowanie dotyczące infrastruktury transportowej obejmującej wszystkie wyżej wymienione gałęzie transportu. Trafikverket odpowiada także za budowę nowych oraz naprawy i utrzymanie już istniejących państwowych dróg kołowych i żelaznych.

Instytut Historii na Uniwersytecie w Sztokholmie (Sztokholm, Szwecja)
Instytut Historii wchodzi w skład Wydziału Nauk Humanistycznych na Uniwersytecie w Sztokholmie. Jednym z najbardziej znanych pracowników Instytutu jest docent Nils Edling, który zgodził się na pomoc konsultacyjną w badaniach nad genezą i historią szwedzkiego prawa ruchu drogowego.

Fundacja Naukowa Norden Centrum (Warszawa, Polska)
Stanowi bazę badawczą projektu, wspiera upowszechnianie rezultatów badania w formie analiz, seminariów, komentarzy eksperckich. Koordynatorem projektu jest Wojciech Lieder, członek Zespołu Eksperckiego Norden Centrum.

Rezultaty, efekty badań

Rezultatem badań będzie interdyscyplinarne i wieloaspektowe podejście do problemu, który traktowany jest dzisiaj priorytetowo przez większość rządów i samorządów rozwiniętych państw świata. Doświadczenia Szwedów w zakresie zwiększania bezpieczeństwa w ruchu drogowym, chwalone w wielu krajach za swoją skuteczność i innowacyjność, stają się standardami coraz powszechniejszymi na świecie. Warunkuje to efektywny model współpracy publiczno-prywatnej oraz otwartość decydentów na innowacje tworzone tak przez wysoko wykształconych specjalistów (np. zastąpienie barier energochłonnych systemem stalowych lin mocowanych na słupkach), jak i początkujących wynalazców (np. stworzona przez Annę Haupt i Terese Austin poduszka powietrzna dla rowerzysty – tzw. Hövding).

Działania władz zmierzające do konsensusu wszystkich grup interesu są już normą w Szwecji. Przekonanie, iż tylko taka droga jest właściwa, kształtowało się na przestrzeni wieków. Często metodą prób i błędów. Rezultatem tego projektu będzie usystematyzowanie owych wartości w taki sposób, aby odbiorca wyników badań mógł poznać sposób percepcji i kooperacji społeczeństwa, które obecnie notuje jedne z najniższych wskaźników ofiar śmiertelnych tracących swoje życie na drogach (przy jednocześnie bardzo wysokim wskaźniku ilości pojazdów w stosunku do liczby ludności).

Efektem badań będzie również ogląd prospektywny szwedzkiej polityki bezpieczeństwa w ruchu drogowym i odniesienie się do jego dwóch głównych pryncypiów –„zero ofiar śmiertelnych w wypadkach drogowych” oraz „każdy może dbać o bezpieczeństwo na drogach”.