![]() |
![]() |
Baltic dilemmas of identity, security and regional cooperation in Northern Europe
wykład profesora Andresa Kasekampa
17 października 2013 r., 13:15-14:45
Katedra Filologii Uniwersytetu Gdańskiego, ul. Wita Stwosza 55, Gdańsk, Aula 1.43
Instyt Skandynawistyki i Lingwistyki Stosowanej Uniwersytetu Gdańskiego i Fundacja Naukowa Norden Centrum zorganizowały wykład prof. Andresa Kasekampa Baltic dilemmas of identity, security and regional cooperation in Northern Europe. Wykład został połączony z promocją książki Andresa Kasekampa pt. Historia państw bałtyckich, któa jest pierwszą na rynku polskim analizą porównawczą państw bałtyckich.
Andres Kasekamp (urodzony w 1966 r. in Toronto) – jest profesorem polityki bałtyckiej na Uniwersytecie w Tartu, absolwentem studiów historycznych na Uniwersytecie w Toronto, tytuł doktora uzyskał w School of Slavonic and East European Studies na Uniwersytecie Londyńskim. Był dyrektorem Estońskiego Instytutu Polityki Zagranicznej (2000–2013), prezesem Open Estonia Foundation (2006–2008), redaktorem „Journal of Baltic Studies” (2002–2005), ekspertem w komitetach do spraw zagranicznych w parlamentach estońskim i fińskim, w Parlamencie Europejskim i Radzie Bałtyckiej; wykładał na uniwersytetach w Toronto i Berlinie. Obecnie jest również zastępcą przewodniczącego stowarzyszenia Association for the Advancement of Baltic Studies. Opublikował dwie monografie: The Radical Right in Interwar Estonia (Palgrave Macmillan 2000) i A History of the Baltic States (Palgrave Macmillan 2010), za którą otrzymał nagrody the Baltic Assembly Science Prize i AABS Book Prize. Ta ostatnia książka została opublikowana w języku polskim jako Historia państw bałtyckich przez Polski Instytut Spraw Międzynarodowych w roku 2013.
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
Migracja, integracja, europeizacja – stare i nowe wyzwania dla polityki i jej aktorów.
Na przykładzie państw Morza Bałtyckiego
27 czerwca 2013 r., Sala im. Stefana Czarnowskiego
Uniwersytet Warszawski, ul. Krakowskie Przedmieście 3
Międzynarodową konferencję poświęconą problematyce migracyjnej widzianej w perspektywie doświadczeń państw basenu Morza Bałtyckiego zorganizowały: demosEUROPA – Centrum Strategii Europejskiej, Instytut Polityki Społecznej Uniwersytetu Warszawskiego, szwedzki think-tank Global Utmaning we współpracy z Fundacją Naukową Norden Centrum.
Pogorszenie się warunków na rynku pracy z jednej strony i wyzwanie demograficzne z drugiej, zdominowały ostatnio dyskusję o polityce migracyjnej w Unii Europejskiej. Opinia publiczna w większości państw członkowskich UE obróciła się przeciwko liberalnym argumentom ekspertów i polityków, a poparcie dla bardziej restrykcyjnej polityki imigracyjnej rośnie. W rezultacie w debacie na poziomie europejskim popularny stał się pogląd, że państwa członkowskie powinny ponownie przemyśleć pogłębianie integracji w obszarze migracji i zwiększyć niezależność rządów narodowych w zakresie przepływu osób.
Konferencja podsumowała projekt zorientowany na stworzenie ekspercko-badawczej sieci think-tanków i placówek naukowych ze Szwecji, Litwy, Łotwy, Estonii i Polski, zajmujących się procesami migracyjnymi. W ramach tego projektu odbyła się seria seminariów na temat polityk migracyjnych prowadzonych przez poszczególne państwa, a także ich specyfiki jako krajów emigracyjnych i imigracyjnych, mających w tej sferze zróżnicowane doświadczenia historyczne.
- Program konferencji
8:30-9:00 - Kawa i rejestracja
9:00-9:20 - Powitanie i wprowadzenie do dyskusji
- Prof. Cezary Żołędowski, Dyrektor Instytutu Polityki Społecznej UW
- Lisa Pelling, Global Utmaning
- Paweł Świeboda, Prezes demosEUROPA – Centrum Strategii Europejskiej9:20-9:30 - Polityka migracyjna jako polityka na rzecz konkurencyjności i wzrostu
- Izabela Katarzyna Mrzygłocka, Posłanka na Sejm RP, Przewodnicząca Podkomisji Stałej ds. Rynku Pracy9:30-9:45 - Migracje jako czynnik konkurencyjności i wzrostu
- Min. Jacek Męcina, Sekretarz Stanu, Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej9:45-10:20 - Migracje i globalizacja – trendy i wyzwania
- Prof. Włodzimierz Anioł, Instytut Polityki Społecznej, Uniwersytet Warszawski, Prezes Norden Centrum10:20-11:50 - Panel dyskusyjny I: "Migracja, integracja, europeizacja – przykład państw Morza Bałtyckiego"
- Lisa Pelling, Global Utmaning, Szwecja
- Prof. Włodzimierz Anioł, Instytut Polityki Społecznej, Uniwersytet Warszawski, Prezes Norden Centrum
- Vija Platačiute, Institute for Ethnic Studies at the Lithuanian Social Research Centre, Litwa
- Dr Kristina Kallas, Institute of Baltic Studies, Estonia
- Dace Akule, Centre for Public Policy PROVIDUS, Łotwa
Moderacja: Dr hab. Maciej Duszczyk, Instytut Polityki Społecznej i Ośrodek Badań nad Migracjami, Uniwersytet Warszawski11:50-12:20 - Sesja pytań i odpowiedzi
12:20-13:00 - Lunch kanapkowy
13:00-14:00 - Panel dyskusyjny II: “Rola Unii Europejskiej i jej państw członkowskich w kształtowaniu polityki migracyjnej – nowy model relacji?”
- Anna Sochańska, Wicedyrektor Departamentu Polityki Europejskiej, Ministerstwo Spraw Zagranicznych RP
- Dr Justyna Nakonieczna, Instytut Stosunków Międzynarodowych, Uniwersytet Warszawski
Moderacja: Dr hab. Maciej Duszczyk, Uniwersytet Warszawski14:00-15:00 – Panel dyskusyjny III: „Migracje, rynek pracy, integracja – opinia zawiązków zawodowych, organizacji pracodawców i organizacji pozarządowych”
- Ville Klemens, Building and Wood Workers' International's (BWI), Szwecja
- Zbigniew Żurek, Business Center Club, Polska
- Dr Kinga Wysieńska, Instytut Spraw Publicznych, Collegium Civitas, Polska
Moderacja: Lisa Pelling, Global Utmaning15:00-15:30 - Sesja pytań i odpowiedzi
15:30-15:40 - Podsumowanie dyskusji
- Krzysztof Blusz, demosEUROPA – Centrum Strategii EuropejskiejRelacja z konferencji
Podczas konferencji poszukiwano odpowiedzi m.in. na następujące pytania: Czy pomimo zarysowujących się poważnych wyzwań jest szansa na europejską politykę imigracyjną? Czy działania UE uwzględniają specyfiką takich krajów jak Litwa, Łotwa i Estonia? Czy doświadczenia Szwecji w dziedzinie migracji i integracji imigrantów mogą zostać wykorzystane przez inne państwa członkowskie UE? Czy istnieją efektywne instrumenty, które pomogą społeczeństwom zaakceptować większą ilość cudzoziemców w ich krajach? Czy w bliższej i dalszej przyszłości możemy spodziewać się fundamentalnych zmian w globalnych procesach migracyjnych?
Min. Jacek Męcina,
Sekretarz Stanu w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej,
wygłasza swe wprowadzające uwagi.W wydarzeniu wzięło udział blisko stu uczestników, reprezentujących środowisko akademickie, urzędy publiczne, organizacje pozarządowe i media. Szeroko omówiono różnorodne - demograficzne, ekonomiczne, społeczne i polityczne – uwarunkowania kształtujące politykę migracyjną Unii Europejskiej oraz państw regionu Morza Bałtyckiego.
Główne wystąpienie konferencyjne
prof. Włodzimierza Anioła, Prezesa Norden Centrum,
poprzedziło trzy panele dyskusyjneDebata podzielona była na kilka bloków tematycznych. Wystąpienia wprowadzające dotyczyły ruchów migracyjnych jako czynnika wzrostu i konkurencyjności oraz związków łączących migracje z globalizacją. Pierwszy panel dyskusyjny był prezentacją polityk migracyjnych w państwach bałtyckich i skandynawskich. Drugi panel był próbą pokazania tak pozytywnych, jak i negatywnych aspektów polityki migracyjnej Unii Europejskiej, ze wskazaniem na pożądane działania, instrumenty i impulsy, które mogłyby usprawniać europejską politykę migracyjną. Ostatni, trzeci panel dyskusyjny prezentował punkt widzenia pracodawców, związków zawodowych oraz organizacji pozarządowych na kształtowanie przepływu osób zarówno w ramach państw członkowskich Unii Europejskiej, jak i spoza Europy do Unii.
Lisa Pelling ze szwedzkiego
think-tanku Global Utmaning,
inicjatora i lidera projektu - Relacja z konferencji
Relacja z konferencji
Podczas konferencji poszukiwano odpowiedzi m.in. na następujące pytania: Czy pomimo zarysowujących się poważnych wyzwań jest szansa na europejską politykę imigracyjną? Czy działania UE uwzględniają specyfiką takich krajów jak Litwa, Łotwa i Estonia? Czy doświadczenia Szwecji w dziedzinie migracji i integracji imigrantów mogą zostać wykorzystane przez inne państwa członkowskie UE? Czy istnieją efektywne instrumenty, które pomogą społeczeństwom zaakceptować większą ilość cudzoziemców w ich krajach? Czy w bliższej i dalszej przyszłości możemy spodziewać się fundamentalnych zmian w globalnych procesach migracyjnych?
Min. Jacek Męcina,
Sekretarz Stanu w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej,
wygłasza swe wprowadzające uwagi.W wydarzeniu wzięło udział blisko stu uczestników, reprezentujących środowisko akademickie, urzędy publiczne, organizacje pozarządowe i media. Szeroko omówiono różnorodne - demograficzne, ekonomiczne, społeczne i polityczne – uwarunkowania kształtujące politykę migracyjną Unii Europejskiej oraz państw regionu Morza Bałtyckiego.
Główne wystąpienie konferencyjne
prof. Włodzimierza Anioła, Prezesa Norden Centrum,
poprzedziło trzy panele dyskusyjneDebata podzielona była na kilka bloków tematycznych. Wystąpienia wprowadzające dotyczyły ruchów migracyjnych jako czynnika wzrostu i konkurencyjności oraz związków łączących migracje z globalizacją. Pierwszy panel dyskusyjny był prezentacją polityk migracyjnych w państwach bałtyckich i skandynawskich. Drugi panel był próbą pokazania tak pozytywnych, jak i negatywnych aspektów polityki migracyjnej Unii Europejskiej, ze wskazaniem na pożądane działania, instrumenty i impulsy, które mogłyby usprawniać europejską politykę migracyjną. Ostatni, trzeci panel dyskusyjny prezentował punkt widzenia pracodawców, związków zawodowych oraz organizacji pozarządowych na kształtowanie przepływu osób zarówno w ramach państw członkowskich Unii Europejskiej, jak i spoza Europy do Unii.
Lisa Pelling ze szwedzkiego
think-tanku Global Utmaning,
inicjatora i lidera projektu
![]() |
![]() |
Spotkanie z Ambasadorem Danii Steenem Hommelem – 19.06.2013, Warszawa
Fundacja Naukowa Norden Centrum wspólnie z Forum Młodych Dyplomatów zorganizowały spotkanie dyskusyjne z Ambasadorem Danii Steenem Hommelem. Było to już drugie spotkanie z realizowanego projektu wizyt w ambasadach krajów skandynawskich w Polsce, w ramach współpracy obu instytucji. Jej celem było zapoznanie uczestników ze specyfiką zarówno duńskich priorytetów w promocji w naszym kraju najlepszych rozwiązań społecznych, ekonomicznych i środowiskowych, jak i aktywnością międzynarodową Danii.
Wprowadzając do dyskusji Ambasador Hommel podkreślił otwartość Danii na promowanie współpracy z polskimi partnerami, zarówno w stosunkach ekonomicznych, jak i społeczno-kulturalnych. Wskazał również na ogromny potencjał w rozwijaniu tej współpracy. Ambasador zwrócił również uwagę na pozytywne postrzeganie Polski za granicą, jako kraju szybko transformującego się i podnoszącego ogólny poziom jakości życia swoich obywateli. Jednocześnie zwrócił uwagę na skuteczność i ambicję Polski w polityce zagranicznej, w tym coraz bardziej zauważalną aktywność polskiej dyplomacji w strukturach Unii Europejskiej.
W żywej dyskusji z uczestnikami spotkania poruszano m.in. kwestie efektywności duńskiego modelu flexicurity oraz możliwości adaptacji jego rozwiązań na polskim gruncie, skuteczność duńskiego systemu kształcenia, a także trudny obecnie w Polsce temat systemowych rozwiązań w zakresie odnawialnych źródeł energii oraz ekologicznego stylu życia. Ambasador odniósł się również do kwestii zaangażowania Danii we współpracę regionalną wokół Morza Bałtyckiego, jedynego morza wewnętrznego Unii Europejskiej, zwracając uwagę na duży potencjał tej współpracy w gronie nie tylko samych państw nordyckich, ale rozszerzonym o pozostałe kraje regionu nordycko-bałtyckiego. Taka współpraca na poziomie międzysektorowym, międzyinstytucjonalnym i biznesowym jest już prowadzona w ramach różnych inicjatyw w regionie, wśród których z pewnością warto wymienić Baltic Development Forum, którego siedziba mieści się w Kopenhadze.
![]() |
![]() |
Nordic Days na Bałtyckim Festiwalu Nauki, 22-23.05.2013, Gdańsk
NORDIC DAYS to programowe przedsięwzięcie Fundacji Naukowej Norden Centrum, współtworzone z partnerami instytucjonalnymi, zainteresowanymi tematyką współpracy w regionie Morza Bałtyckiego.
Celem tego projektu było stworzenie przestrzeni do dyskusji i wymiany dobrych praktyk pomiędzy partnerami z krajów Europy Północnej (w tym Polski) na temat najlepszych rozwiązań modernizacyjnych tzw. nordyckiego modelu rozwoju, możliwości ich implementacji, ich społeczno-kulturowej specyfiki oraz praktycznej przydatności w długoterminowym myśleniu o rozwoju społeczno-ekonomicznym.
W roku 2013 wydarzenia pod hasłem NORDIC DAYS odbyły się po raz pierwszy, we współpracy partnerskiej z Katedrą Skandynawistyki Uniwersytetu Gdańskiego.
Program wydarzeń stał się częścią Bałtyckiego Festiwalu Nauki w Gdańsku.
- Sprawozdanie
Pod patronatem Norden Centrum i przy współpracy z Instytutem Skandynawistyki i Lingwistyki Stosowanej zorganizowane zostało na Uniwersytecie Gdańskim wydarzenie edukacyjno-naukowe pod nazwą NORDIC DAYS. Celem przedsięwzięcia było stworzenie przestrzeni do budowania trwałej współpracy zainteresowanych instytucji i osób na rzecz promowania różnorodności społeczno-kulturowej krajów nordyckich.
Tegoroczna edycja NORDIC DAYS zorientowana była na propagowanie wiedzy o społeczeństwach i polityce w Europie Północnej oraz odkrywanie walorów artystycznych i estetycznych obszaru nordyckiego. Wszystkie wydarzenia w programie NORDIC DAYS miały charakter otwarty dla studentów i szerokiej publiczności odwiedzającej Bałtycki Festiwal Nauki.
Dzień 1. – 22.05.2013
Godziny poranne i przedpołudniowe w Katedrze Skandynawistyki wypełniła zorganizowana przez dr. Kazimierza Musiała dwuczęściowa sesja pod tytułem „Czego nie wiemy o Skandynawii, albo o co boimy się zapytać?” Składały się na nią prezentacje multimedialne przygotowane przez studentów Skandynawistyki Uniwersytetu Gdańskiego. Dotyczyły one zagadnień, które w sposób bezpośredni mają wpływ na rozwój społeczny krajów nordyckich, a które częstokroć umykają uwadze opinii publicznej w Polsce. Wystąpienia w pierwszej części sesji traktowały o specyfice skandynawskiej pomocy i polityki rozwojowej, dyskursie rasowym i eugenice w nordyckim projekcie nowoczesności i tożsamości, oraz o polityce propagowania równości w Szwecji. W drugiej części sesji omawiana była najpierw postać Kristiana Birkelanda, niedocenionego naukowca i nieznanej szerzej postaci z norweskiego banknotu, dzięki któremu rozumiemy dzisiaj zjawisko zorzy polarnej. W dalszej kolejności omawiane były kwestie terytoriów autonomicznych w obszarze nordyckim, Wysp Owczych i Grenlandii, gdzie najnowsze wydarzenia polityczne i rozwój ekonomiczny nakazują zastanawiać się poważnie nad ich statusem jako niezależnych terytoriów lub, być może w niedalekiej przyszłości, niepodległych państw.
W drugiej połowie dnia odbyło się „Popołudnie z Arktyką”, będące drugą edycją spotkań poświęconych kulturze Grenlandii i Sápmi (Laponia). Pierwsza edycja („Dni arktyczne”) miała miejsce 26-27 maja 2011. W ramach tegorocznego „Popołudnia z Arktyką” zorganizowano seminarium oraz projekcję filmową. Myślą przewodnią seminarium była Arktyka w narracji swoich rdzennych mieszkańców. Otworzyła je mgr Agata Lubowicka z Katedry Skandynawistyki UG, przedstawiając referat pt. “Zachodnie polarnictwo i kwestia Innego w spojrzeniu natywnym – narracja o ekspedycjach arktycznych autorstwa Grenlandczyka Hansa Hendrika”. Studenci z Koła Tłumaczy Literatur Skandynawskich (sekcja duńska) zaprezentowali wybór bajek grenlandzkich w swoim tłumaczeniu, a dr hab. Maria Sibińska wygłosiła referat pt “Opowieść Johana Turi o życiu saamskich koczowników zamachem na niezawisłość Norwegii? Pierwsza saamska książka o tematyce świeckiej w oczach norweskiego noblisty Knuta Hamsuna”. Ilustrując jej wystąpienie, sekcja norweska studenckiego Koła Tłumaczy Literatur Skandynawskich przedstawiła tłumaczenie fragmentów książki Johana Turi.
„Popołudnie z Arktyką” kończyła projekcja dokumentalnego filmu produkcji norweskiej pt. Det lengste lùpet (2012, Najdłuższy bieg). Film w reżyserii Tronda B. Andersena ukazywał środowisko zawodników startujących w Finnmarkslùpet, słynnym wyścigu psich zaprzęgów, rozgrywającym się w śnieżnych krajobrazach północnej Norwegii. Dialogi do filmu tłumaczyli studenci linii norweskiej I roku studiów magisterskich gdańskiej skandynawistyki. Film poprzedziła prelekcja na temat psów zaprzęgowych, wygłoszona przez Martę Girjat, słuchaczkę Podyplomowych Studiów Skandynawistycznych.
Dzień 2. – 23.05.2013
Drugiego dnia, od rana dla młodszych adeptów wiedzy o Skandynawii zorganizowane zostały „Warsztaty Dziwnych Dźwięków - mini warsztaty fonetyczne języków skandynawskich” pod opieką dr. Maji Chacińskiej. Odbywające się w dwóch sesjach po 30 min. zajęcia dla młodzieży miały na celu zademonstrowanie osobliwości fonetyki języków skandynawskich i przećwiczenie niektórych „dziwnych dźwięków”, których na co dzień uczą się studenci Skandynawistyki na Uniwersytecie Gdańskim.
Debata Dyplomatyczna
Podsumowaniem pierwszej edycji NORDIC DAYS była debata z udziałem dyplomatów, w której uczestniczyli Ambasador Danii Steen Hommel, b. Ambasador RP w Norwegii Pan Wojciech Kolańczyk oraz Pani Magdalena Pramfelt, honorowy konsul Królestwa Niderlandów, reprezentująca również Polsko-Szwedzką Izbę Gospodarczą w Gdańsku.
Celem debaty było zwrócenie uwagi osób zainteresowanych Europą Północną na jej ogromny potencjał społeczno-ekonomiczny, który umożliwił krajom regionu skuteczniejsze niż w innych częściach świata radzenie sobie z negatywnymi skutkami globalnego kryzysu ekonomicznego. Paneliści wskazywali na elementy modeli rozwojowych państw skandynawskich, rozwiązania systemowe oraz konkretne przykłady polityk publicznych, których efektywne funkcjonowanie umożliwia krajom regionu zajmowanie wysokich pozycji w globalnych wskaźnikach innowacyjności, produktywności czy kreatywności. W dyskusji nie zabrakło pytań o możliwości eksportowania do Polski z krajów skandynawskich tych rozwiązań, które okazały się sukcesem i które w znaczący sposób przyczyniły się do ogólnego wzrostu jakości życia.
W trakcie debaty z publicznością poruszano m.in. kwestie dotyczące studiowania w krajach skandynawskich, radzenia sobie przez poszczególne kraje ze współczesnymi wyzwaniami społeczno-politycznymi (imigracja, konflikty kulturowe), jak również zrównoważonego rozwoju jako praktycznej zasady wdrażanej w życie na różnych poziomach funkcjonowania społeczeństw skandynawskich.
Debatę moderował Marcin Fronia, dyrektor wykonawczy Norden Centrum.
Dniom Nordyckim na Uniwersytecie Gdańskim towarzyszyła również wystawa promująca literaturę skandynawską – szczególnie postać i twórczość Astrid Lindgren – zorganizowana we współpracy z Ambasadą Szwecji.
![]() |
![]() |
Spotkanie z Ambasadorem Szwecji Staffanem Herrströmem – 17.05.2013, Warszawa
Fundacja Naukowa Norden Centrum wspólnie z Forum Młodych Dyplomatów zorganizowały spotkanie dyskusyjne z Ambasadorem Szwecji Staffanem Herrströmem. Była to pierwsza z planowanego cyklu wizyt w ambasadach krajów skandynawskich w Polsce, realizowanych w ramach współpracy obu instytucji. Jej celem było zapoznanie uczestników ze specyfiką zarówno szwedzkiego modelu społecznego, jak i aktywnością międzynarodową Szwecji.
Spotkanie rozpoczęło się od wprowadzającego wystąpienia Ambasadora, który omówił główne zagadnienia dotyczące szwedzkiego modelu społecznego oraz szwedzkiej polityki zagranicznej. Staffan Herrström, który kieruje Ambasadą w Polsce od jesieni 2011 roku, przedstawił swoje spostrzeżenia i refleksje z perspektywy dotychczasowych doświadczeń oraz zaangażowania w pracę dyplomaty.
W dyskusji z uczestnikami spotkania nie zabrakło pytań o to, jak udało się skutecznie i ponad politycznymi podziałami stworzyć szwedzki wariant państwa opiekuńczego. Wśród zagadnień społecznych, które w Polsce wymagają dalszych reform znalazły się kwestie równouprawnienia kobiet na rynku pracy oraz docenienie pozytywnej roli związków zawodowych. Polska może także czerpać wiele inspiracji ze szwedzkich dobrych praktyk, jeśli chodzi o zarządzanie ochroną środowiska naturalnego, społecznej odpowiedzialności biznesu czy polityk publicznych stymulujących rozwój innowacji społecznych, mających wpływ zarówno na rozwój gospodarczy, jak i społeczny.
Nie zabrakło pytań o współpracę polsko-szwedzką w ramach Partnerstwa Wschodniego, którego oba kraje są inicjatorami, jak również o stosunek Szwecji do europejskiej waluty i zmiany, którym podlega samo społeczeństwo szwedzkie pod wpływem realizowanych polityk migracyjnych.
![]() |
![]() ![]() |
Modernizacja po skandynawsku –
jak skutecznie reformować polityki publiczne?
9 kwietnia 2013 r. (wtorek)
Stara Biblioteka UW, s. 308, piętro III
Uniwersytet Warszawski, ul. Krakowskie Przedmieście 26/28
Fundacja Naukowa Norden Centrum wraz z Instytutem Polityki Społecznej Uniwersytetu Warszawskiego zorganizowały debatę poświęconą skandynawskim doświadczeniom w reformowaniu polityk publicznych. Na czym polega specyfika i tajemnice sukcesu modernizacyjnego krajów nordyckich? Czy Polska mogłaby się wzorować na niektórych tamtejszych rozwiązaniach i innowacjach, a także na sposobach przeprowadzania zmian?
- Program debaty
15:30-16:00 - Kawa/ herbata i rejestracja
16:00 - Powitanie
- Prof. Cezary Żołędowski, dyrektor Instytutu Polityki Społecznej UW16:10-16:30 - Wprowadzenie do debaty
- Prof. Włodzimierz Anioł, IPS UW, prezes Norden Centrum16:30-17:00 - Komentarze:
- Prof. Marek S. Szczepański, Instytut Socjologii, Uniwersytet Śląski
- Prof. Grzegorz Rydlewski, Instytut Nauk Politycznych UW
- Red. Edwin Bendyk, Tygodnik „Polityka”, Collegium Civitas17:00-17:30 - Dyskusja
Prowadzenie: dr Piotr W. Zawadzki, IPS UW, Norden Centrum
- Przebieg debaty
Punktem wyjścia dla debaty nt. reformowania skandynawskich polityk publicznych - zorganizowanej przez Norden Centrum wspólnie z Instytutem Polityki Społecznej UW - była wydana niedawno pod patronatem Fundacji książka pt. „Szlak Norden. Modernizacja po skandynawsku” (IPS/ Elipsa 2013). Wzięło w niej udział około 50 uczestników, głównie pracowników naukowych i studentów, ale też przedstawicieli organizacji pozarządowych, instytucji państwowych i mediów.
Debatę moderował dr P.W. Zawadzki (przy mikrofonie)
Za stołem siedzą od lewej:
prof. W. Anioł, red. E. Bendyk, prof. G. Rydlewski.Prof. M.S. Szczepański
i prof. C. Żołędowski (przy mikrofonie)Po powitaniu zebranych przez prof. C. Żołędowskiego, dyrektora IPS, merytorycznego wprowadzenia do dyskusji dokonał prof. W. Anioł, autor książki i prezes Norden Centrum. W swej prezentacji przedstawił najważniejsze cechy specyficznego dla pięciu krajów nordyckich modelu rozwoju (posługując się formułą „7 x E-ROZWÓJ”), omówił główne tendencje w jego ewolucji, a także kluczowe „sekrety” w pomyślnym reformowaniu polityk publicznych w tym regionie w ostatnich dwóch dekadach. Zaakcentował zwłaszcza trzy znamienne właściwości skandynawskiej modernizacji – jej inkluzywność (włączanie do przemian wszystkich grup społecznych), konsensualność (stawka na współdziałanie i porozumienie) oraz permanentność (ciągły, ustawiczny charakter).
Trzech komentatorów tego wystąpienia rozwinęło wybrane jego wątki, podejmując też kwestię potencjalnego zastosowania w Polsce niektórych, pochodzących z Norden najlepszych praktyk i innowacji społecznych w zakresie różnych polityk publicznych. Socjolog prof. M. Szczepański z Uniwersytetu Śląskiego zwracał uwagę m.in. na skandynawskie osiągnięcia w polityce rodzinnej i edukacyjnej. Politolog prof. G. Rydlewski z Uniwersytetu Warszawskiego skoncentrował się na porównaniu doświadczeń w dziedzinie mechanizmów rządzenia, znanych mu także dobrze z autopsji jako byłemu szefowi Kancelarii Premiera. Publicysta tygodnika „Polityka” E. Bendyk wskazywał na postindustrialne bariery i globalne wyzwania, przed jakimi stają obecnie kraje skandynawskie.
W żywej dyskusji, jaka wywiązała się po tych prezentacjach i którą moderował dr P.W. Zawadzki (UW i NC), podnoszono wiele interesujących kwestii. Poruszano m.in. problemy związane z przemianami adaptacyjnymi, jakie zachodzą w strukturach administracji publicznej (prof. J. Osiński, dziekan Kolegium Ekonomiczno-Społecznego Szkoły Głównej Handlowej); ze współzależnościami, jakie łączą rozwiniętą politykę społeczną z pomyślną polityką gospodarczą i dobrobytem obywateli (prof. K. Wielecki, Centrum Europejskie UW); z narastającą imigracją i wielokulturowością społeczeństw skandynawskich, które mogą stać się wkrótce poważnym problemem dla nordyckich państw opiekuńczych (dr M. Duszczyk, wicedyrektor IPS).
Głos w dyskusji
- prof. K. Wielecki z Centrum Europejskiego UWW uwagach podsumowujących, praktycznie wszyscy mówcy i dyskutanci zgodzili się z poglądem, iż niezależnie od wielu ograniczeń, swoistości i utrudnień, skandynawskie wzorce modernizacyjne mogłyby mieć istotny, pozytywny wpływ na zmiany i reformy w różnych dziedzinach polskiej polityki publicznej. Wskazane byłoby w tym kontekście bardziej staranne rozpoznawanie w kraju tzw. miękkich wyzwań społecznych (demografia, innowacyjność, niska sprawność państwa, deficyt zaufanie i współpraca, ekologia itp.) oraz sposobów ich skutecznego podejmowania w krajach Europy Północnej. Postulowano, by sprawy te były stosowniej uwzględniane m.in. w horyzontalnych strategiach rozwojowych, jakie powstają obecnie i będą wkrótce wdrażane w związku z planami wykorzystania przez Polskę w latach 2014-2020 unijnych funduszy pomocowych.
- Materiały z debaty
Udostępniamy plik z prezentacją
Reformowanie skandynawskich polityk publicznych - „modernizacja permanentna”? z otwierającego debatę wystąpienia prof. dr. hab. Włodzimierza Anioła, Prezesa Fundacji Norden Centrum.
- Galeria
fot. Joanna Łaszczewska